Треба анализа на поимот? Кој е коренот, тригерот? Суштината, симптомите? Лекот и терапијата? Има психолошка и аскетска терапија. Има и Свето (Отечка) Духовна. Ја препорачуваме последната, но секој мора да си избере и генерално со начинот на живот и го покажува тој избор. Сите ние се лечиме. Некој со гревови, некој со природни (создадени) третмани, ретко кој со несоздадени. Обично и комбинираме. Чаеви и молитва… Но, и комбинацијата треба да е восогласена. Конкретно, за гревот (и страста) на стравот лекот е храброста и верата. Ако одиме директно и аскетски да се соочиме со него треба подготовка. И теолошка и волева (собирање на енергија и правилно насочена волја!). Го имаме примерот на Христос. Еден е во пустината, друг Гетсиманија. Едниот е пример на теолошко-благодатната победа, другиот на аскетско-принудната и (повеќе) човечка борба/победа. Во првиот случај се просветлуваме од комуникацијата со демоните и додатно растеме. Не трошиме сила туку ни се умножува. Во другиот – капе крв.

Треба да можеме да ја процениме состојбата во која се наоѓаме во моментот на искушението (средбата со нечестивиот/поточно со својата слабост). Да се восогласиме (според дедо Наум!). Доколку се чувствуваме стабилни и силни можеме теолошки да одговараме и умот свој да го вознесуваме кон Господ (на втор степен). Ако сме слаби и разнишани само механички повторуваме молитвени зборови и чекаме да помине/намали нападот. Значи дека умот не ни е слободен и се обидуваме да го скриеме во зборовите на умот/молитвата. Верата во првиот случај е просветленост и боговидение, а во вториот надеж дека ако не ја прекинуваме молитвата, и покрај тоа што сме распарчени внатрешно, ќе дојде спасението т.е. намалувањето на нападите на срцето и умот и од целото искушение нема да излеземе со намалена/изгубена вера.

 

Доволно е да излеземе со иста. Играме за нерешено. Ако истраеме правилно до крај секако ќе има зголемување на верата и таа вера ќе се темели на познание/исуство (доживеано и доволно созреано). Искуство кое ќе биде применливо и другпат. Ако попуштиме, прекинеме со молитвата ќе треба да се научиме да бидеме добри губитници. Тоа значи дека му подаваме рака на противникот, му честитаме (дека повторно нè излажал) и одиме веднаш да тренираме. Сме примиле помисла и подаваме рака и ја вадиме. Повеќе не го мислам тоа – е добитната изрека. Има голем број на примери кога спортистите после изгубен натпревар не одат да одмараат туку се враќаат на терен и одработуваат тренинг и прават еден вид на ментална забелешка/навика/рефлекс. Се обидуваат поразот да го претворат во поука, тренинг и конечно победа. Се стекнува познатата изрека да претвориме сè негативно во позитивно.

 

Не постои пораз туку само одлука да се гледаме како поразени. Така, за да не се достигне спасението нужен е негативен став кон него и откажување од достигањето. Тоа важи и за откажувањето во најтесна смисла. Прекинувањето на молитвата при искушение. Затоа се обидуваме во тренирање на победничкиот/верниот менталитет. Тоа е поважно од било кое прочитано телошко знаење или поседување на одредени добродетели. Ако ја нема верата да ги држи сите добродетели се непотребни и бескорисни. Ако сакаме да го победиме стравот треба да избереме контролиран проблем кој го имаме и на него да почнеме да се вежбаме. Секогаш важи педагошкиот принцип на постепеност. Од полесно кон потешко. Така се вежба почетокот на верата. Не се заветуваме на големо. Само мали планови, мали завети. Оние кои се склони на голема грижа на совест и откажување – никакви завети. Да го разбереме животот и поставувањето на целите како вежба, а не како фаталност/конечност/неизменливост и следствено трагедија. Прилагодено правилно извршено молитвено правило, одбрана програма и протокол на задолженија (добри дела).

 

Прецизно објаснети послушанија. Како точно се извршува (и завршува!) секој подвиг (во Вистина и Дух!). Детално разјаснета и процесирана смисла на животот и православниот подвиг. Така, правилно извршените послушанија (договорените и програмирани добри дела, особено молитвата) со повторување сами ќе доведат до зголемување на верата, а следствено и на намалување на спротивниот грев и лага (стравот). Да оставиме шанса и поразите да станат дел од процесот на учењето. Да Му дадеме шанса на Господ да нè спаси и да си помогнеме самите себеси. Така, испаѓа стравот е само недоволно добро процесирана реалност. Недоволно добро вежбана вера. Доволно добро прифатена лага. Доволно ниска духовна интелигенција. Доволно добро/долго/правилно вежбаната вера најприродно, органски, внатрешно, духовно, спонтано ќе го намали/истера стравот. Апостолот (Павле) некаде кажува, а и ние во Истиот Дух со него – совршената Љубов го изгонува стравот! (1Јован 4:18)

 

јеромонах Георгиј