Внатре, во самиот човек, не постои извор на вечниот живот. Човекот, по природа, не е ниту смртен, ниту бесмртен. Ако Бог го беше создал бесмртен на почетокот, тогаш човекот ќе беше Бог, и обратно, ако го беше создал смртен, тогаш Тој Самиот ќе беше виновникот за неговата смрт. Па така, Он го создал способен и за едното и за другото (св. Теофил Антиохиски „До Автолик“ 2, 27).
Во самиот човек не постои неопходност да умре, не постои ни полнота неопходна за бесмртност. Тој во себе содржи само одреден потенцијал: кон она што ќе го „прислони“ своето битие – таков и ќе стане.
Кога човекот дише со Бога, тогаш тој станува бесмртен.
Но, ако се затвори во себе и во светот на невечните созданија, тогаш тој ќе умре.
Човекот, каков што го гледа Православието, приличи на нуркач кој прима воздух преку црево од брод. И еве, овој нуркач со едно невнимателно движење го пригмечува цревото и се задушува. Залудно е да се повикува одозгора, да се нагрдува, или пак, „љубезно“ да биде информиран дека капетанот не му се лути за оштетениот имот. Неопходно е некој да скокне одозгора и да донесе ново црево со животворен воздух, за да му овозможи на давеникот да продолжи да дише. Плачот на народот од Стариот Завет е поради тоа што „немаме посредник“ (Јов 9, 33). Некој мора да му го донесе на давеникот здивот одозгора.
На почетокот на човечката историја се случи космичка катастрофа. Преку гревот во светот навлезе смртта. Слободно можеме да кажеме дека експлодирал Чернобил.
Поентата не е во тоа дека Бог ни се лути и го казнува секое поколение заради престапот на Адам. Едноставно, ние самите си ја создадовме смртта. Ние сме виновни што целиот свет, целата вселена, започнала да се потчинува на законите на распаѓањето и гнилежот.
Напротив, Бог бара начини да нè спаси од радијацијата на смртта.
Однадвор, сè е мирно во Чернобил. Но, човекот кој пие од тамошното млеко – всушност пие смрт. Дишејќи го шумскиот воздух – ја вдишува смртта. Тој собира печурки – и собира смрт… Зошто не треба да бегаме во центарот на Москва? Бидејќи колку е поинтензивно дишењето, толку повеќе воздух ќе помине низ белите дробови на човекот – толку повеќе нечистотија ќе се заглави во нив.
Така е и во светот по гревопадот: колку повеќе „космички енергии“ ќе пропушти човекот низ себе, толку повеќе производи на распаѓањето ќе се заглават во неговата душа… Сите „космички откровенија“ и „екстрасензорни контакти“, сите вклучувања кон „космичката енергија“ и кон „непознатите ресурси на човештвото“ се полни со деструктивна енергија…
Затоа, паганството во Библијата има уште една дефиниција: робување на пусти и суетни световни стихии. „Па, така и ние, додека бевме малолетни, бевме поробени од стихиите на светот, а сега откако Го познавте Бога, поточно, откако Бог ве позна, како тоа пак да се враќате кон слабите и лоши стихии, на кои сакате одново да им служите“ (Гал. 4, 3-9).
Во грчкиот текст „почетоците“ – се „стихии“, т.е. на јазикот на грчката мисла, тоа се прапочетоците од кои е создадена вселената. Световните стихии (Кол. 2, 20). Од општењето со космичките стихии мора да отстапуваме, бидејќи „Вие со Христа умревте за стихиите од светот“ (Кол. 2, 20).
Постои многу добра причина за да се отстапи од играта со „стихиите“ (т.е. во религиозна смисла наречените „космички енергии“). Тие не се вечни. Откако еднаш се создадени, „огнените стихии ќе се стопат“ (2. Пет. 3, 12). Душата, проткаена со нивните енергии и примајќи ги нив наместо Божјите сили, ќе изгори заедно со нив.
За да стекне бесмртност, душата мора да се протне низ легиони од космички „енергии“ и да се причести со Единствениот Бесмртен (1. Тим. 6, 12). Па така, за таа да ја избегне тажната иднина, ќе мора да го устрои својот религиозен живот, поинаку од насоките на вселената.
Во принцип, со ниту еден од своите елементи, вселената не може да даде бесмртност. Таа може да се сфати како бескрајна, како вечена во својата целост. Но, секој од нејзините составни делови е вовлечен во циклусот на стихиите, па затоа комбинацијата што во дадениот момент го сочинува конкретниот дел од „пројавеното битие“, порано или подоцна ќе се распадне. Човекот – многу бргу; каменот – побавно …
Само ако постои во човекот надвселенска потпора на битието, односно ако во нас има надвселенско потекло од Надвселенското Битие, кое не е засегнато од потокот на времето, ние имаме шанса за лична бесмртност. Ако постои личен Бог, ослободен од вселената, личен и трансцендентен во однос на светот, за Кого вселената е слободна креација (и затоа космичките циклуси, создадени од Него, не можат да го потчинат на себеси својот Творец) и ако човекот е образ на таквиот Бог, само тогаш во човечката личност има заштита од космичкото надминување на границите, од уништување во космичката стихијност.
Ако човекот не стигнал до Бога, ако е збунет во „небесата“, „плановите“ и „астралите“, Господ не може да му ја предаде Својата бесмртност.
Со гревопадот на првите луѓе, настанала промена во структурата на универзумот што ја прекинала животворната врска на човекот со Бога.
Во самата природа на човекот настанала мутација, што го направила неспособен за вистинско богоопштење. Праведникот, дури и по смртта не се соединувал со Бога.
До доаѓањето на Христа, Царството на Радоста сè уште неможело да го собере светот, и никој од светот не можел ова Царство да го смести во себеси.
Еве што е важно да се забележи за разбирањето на христијанството: заднината на она што изгледаше како Радосна вест, како Евангелие, била особено мрачна. За никого немало никаква надеж. Светот бил отсечен од животот. Двете најпознати рабински школи на антиката – на Хилел и Шамаи, поминале три години расправајќи се околу темата: „Зарем напразно не е создаден човекот?“. Тие дошле до заеднички заклучок: подобро ќе беше ако човекот не се појавеше во светот.
Ѓакон Андреј Кураев