Мисионерството е вродено во самата природа на Црквата и во Символот на верата ние Црквата ја нарекуваме „апостолска“. Нешто што подразбира не само континуитет на апостолската вера, туку и обврска да се проповеда христијанската вистина – заради спасение на сите.

Меѓутоа, мисионерската работа не е само „проповедање“, не е само зборување за Бог или ширење на „нашето учење“. Ниту пак тоа е некакво христијанско претприемништво. [1] Тоа е сведоштво и чин на љубов. Мисионерството подразбира љубов кон оние на кои им е насочена, а таа љубов значи давање на себеси, а не на било што.

Православната мисија на Алјаска во минатото беше успешна не само поради финансиската поддршка од Русија, туку главно поради тоа што свети Герман остана на Алеутските острови до неговата смрт, но и поради неколку вистински мисионери – како што е Св.Инокентиј. (Вениаминов), кои го дадоа целиот свој живот за доброто на луѓето на кои сакаа да им го проповедаат Евангелието.

А сега љубовта значи и прифаќање на луѓето такви какви што се, сакајќи само едно нешто – да го примат Христа. Ова не бара никакво национално или културно отуѓување. Св. ап. Павле беше со Евреите како Евреин, а со Грците како Грк, за да може и двете да ги донесе кај Христа. [2] Така беше со сите вистински апостоли, и така за Алеутите и Индијанците од Алјаска Црквата навистина стана „своја“.

Црквата во Америка треба да биде сосема иста.

Се разбира, таа не може да биде Црква во целосна смисла на зборот, ако не просветли секого со својата љубов, посакувајќи им на сите само спасение и вечен живот. Мисионерската димензија на природата на Црквата е единствениот клуч за решавање на „етничките“ проблеми во американското православие. Црквата нема право да наметнува никаква идеологија или култура на своите членови, освен Евангелската Вистина – Вистината која ќе ги направи луѓето „слободни“, како што објаснува св. Павле во Галатјаните. [3]Св. Герман се борел со оние кои во негово време се обидувале да го искористат и „русифицираат“ населението на Алјаска. Неговиот дух треба да биде со нас денес. Како што веќе рековме, никој нема право да им забрани на Американците кои сакаат да бидат православни да останат Американци. Меѓутоа, од друга страна, мора да се запомни дека „американизацијата“ не е услов за членство во Црквата! Семејствата, како и големите групи и организации, имаат целосно право да ја зачуваат својата индивидуалност во рамките на Едната Црква, која ја чува својата мисионерска природа и се сеќава на чудото на Педесетницата, кога сите народи го слушаа Словото Божјо, секој на својот јазик. Исто така, потребно е да се согледа дека Црквата е должна да ја гради својата сегашност и иднина за Америка. Во нашата црква всушност има Американци. Но, има и Албанци, и Срби, и Романци и Руси. Има црно и бело. Црквата нема право да угнетува ниту еден од нив, туку е должна да биде продолжение на чудото на Педесетница, кое ја отстрани вавилонската конфузија на јазиците, кога сите народи беа „повикани на единство“ од Севишниот и кога тие почна „едногласно“ да го фали Светиот Дух (од Кондакот на Педесетница).[4]

март 1972 година

Што значи мисионер?

Развојот на мисионерскиот дух и мисионерската дејност, секако, е еден од најохрабрувачките знаци за комплетноста на нашата православна црква, чија цел е да им го донесе Царството Христово на нашите современици. И Црквата почнува да сфаќа дека мисионерската работа е задача на целата Црква, а не само на поединечни ревносни свештеници или на некои посебни институции.

Ова е и причината зошто сме должни да размислиме за значењето на мисионерската работа и да си ги поставиме следниве прашања:

– Дали нашата парохија – земена сама по себе – сака да учествува не само во пополнувањето на персоналот на разни мисии некаде далеку, туку и да се грижи за сопствените соседи? Зошто православните сè уште не нашле мисија во својот град?

– Дали нашиот литургиски живот е доволно експресивен за да биде разбран од новообратените? Или, со помош на литургискиот живот, само даваме утеха и го задоволуваме чувството на нашето постојано членство во Црквата (што е нешто сосема легитимно, но длабоко несвесно)?

– Дали некогаш сме забележале дека во нашата божествена Литургија има обраќање до „најавените“, односно до новообратените, до оние кои присуствуваат на богослужбите, а се уште не се примени меѓу верниците на Црквата? Ако, пак, нема најавени во нашата парохија, тоа може да значи дека ние не се грижиме целосно за мисионерската работа на Црквата.

– Дали нашето однесување, како православни христијани, навистина се разликува од однесувањето на оние кои не се нарекуваат така или всушност усвојуваме модели на однесување од секуларната цивилизација (која вербално ја осудуваме како безбожна)?

И уште неколку прашања за оние кои зборуваат за мисионерската работа и кои активно се занимаваат со неа:

– Дали секогаш се сеќавате на зборовите на Христос упатени до фарисеите: „Тешко вам, … затоа што одите по море и копно за да добиете еден следбеник; а кога го правиш тоа, го правиш пеколниот син двојно подостоен од тебе“ (Мт. 23,15); или зборовите на свети Серафим Саровски: „Спаси се себеси и илјадници околу тебе ќе се спасат“?

– Дали ја забележавте главната разлика што постои меѓу бројните протестантски евангелисти и проповедници на инстант „оживеаното“ христијанство и православните мисионери кои се зафатени со градење на Католичката црква, воведувајќи ги луѓето во богатиот живот на православната традиција, препознавајќи во тоа – како и секогаш во Црквата – сè добро, убаво и автентично во секој што го повикува името Христово, дури и ако формално сè уште не припаѓа на Православната Црква?

Сите овие прашања укажуваат на некои од суштинските компоненти на мисионерската задача на Црквата, кои никогаш не смеат да се заборават.

февруари 1979 година

Преземено од

https://dveri.bg/component/com_content/Itemid,100522/catid,281/id,68640/view,article/